گوردخمه دیره
توضیحات
گوردخمه دیره، که به نامهای «فرهادکن»، «اتاق فرهاد» یا «تاق فرهاد» نیز شناخته میشود، یکی از آثار باستانی برجسته استان کرمانشاه است. این گوردخمه در روستای شلین، دهستان دیره، شهرستان گیلانغرب واقع شده و در تاریخ ۲۹ آذر ۱۳۱۶ با شماره ثبت ۳۰۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این گوردخمه در دل صخرهای تراشیده شده و دارای ابعاد تقریبی ۶٫۵ متر طول، ۳٫۲ متر عمق و ۲٫۱۵ متر ارتفاع است. در انتهای آن دو پله به طول ۲٫۳۵ متر قرار دارد. در دیوار جنوبی گوردخمه، صفحهای به ابعاد ۱٫۶۰ در ۱٫۳۴ متر تراشیده شده که احتمالاً برای حکاکی نقوش یا کتیبه در نظر گرفته شده است.
با وجود اینکه گوردخمه دیره بهطور سنتی به دوره مادها نسبت داده میشود، برخی پژوهشگران آن را متعلق به دوره هخامنشی یا اشکانی میدانند. این گوردخمه بهعنوان یک نمونه از معماری صخرهای دوران باستان، نمایانگر باورهای مذهبی و آیینهای تدفینی آن دوران است.
در حال حاضر، گوردخمه دیره در معرض آسیبهای طبیعی و انسانی قرار دارد. رشد گیاهان و درختچهها در درون آن، ترکهای موجود در سقف و دیوارها، و آسیبهای ناشی از آتشسوزیهای احتمالی از جمله تهدیدهای این اثر تاریخی بهشمار میروند. متأسفانه، این گوردخمه بهدلیل کمبود نظارت و حفاظت، در وضعیت نامناسبی قرار دارد.
گوردخمه دیره در فاصله ۲۴ کیلومتری جاده سرپل ذهاب به دیره، در نزدیکی روستای گلین واقع شده است. این مکان بهعنوان یکی از جاذبههای تاریخی و گردشگری استان کرمانشاه، نیازمند توجه و حفاظت بیشتر است تا از تخریب و فرسایش آن جلوگیری شود و بهعنوان یک میراث فرهنگی ارزشمند برای نسلهای آینده حفظ گردد.