کاروانسرای بیستون(شاه عباسی)

کاروانسرای شاه‌عباسی بیستون، یکی از آثار برجسته دوره صفوی در استان کرمانشاه است. این بنا در ۳۰ کیلومتری شمال‌شرقی کرمانشاه و در دامنه کوه بیستون، در نزدیکی نقش برجسته داریوش بزرگ، واقع شده است. مساحت آن بیش از ۶۰۰۰ متر مربع است و به سبک چهار ایوانی ساخته شده است. در هر گوشه این کاروانسرا، برجی با طراحی خاص قرار دارد؛ دو برج مدور در ضلع غربی و دو برج هشت‌ضلعی در ضلع شرقی.

ساخت این کاروانسرا احتمالاً به دستور شاه عباس اول صفوی آغاز شده و در زمان شاه سلیمان صفوی به اتمام رسیده است. کتیبه‌ای از شاه سلیمان در بنا موجود است که نشان‌دهنده تکمیل ساخت در دوران وی می‌باشد. این بنا در دوران قاجار نیز مرمت شده است. در دوره پهلوی، به دلیل عدم استفاده، کاروانسرا به انبار غله تبدیل شد و در سال‌های بعد به عنوان زندان مورد استفاده قرار گرفت. پس از انقلاب اسلامی، این بنا به سازمان میراث فرهنگی بازگردانده شد و مرمت‌های لازم بر روی آن انجام گرفت.

در حال حاضر، کاروانسرای شاه‌عباسی بیستون به هتل لاله بیستون تغییر کاربری داده است. این هتل با ۲۰ واحد اقامتی، امکاناتی چون رستوران، کافی‌شاپ و سفره‌خانه سنتی را برای گردشگران فراهم می‌کند. هتل لاله بیستون در سال ۱۳۹۵ آغاز به کار کرد و از آن زمان تاکنون پذیرای مسافران و گردشگران است.

این کاروانسرا در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۳۵۳ با شماره ثبت ۹۷۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. همچنین، در ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ در جریان چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض، کاروانسرای شاه‌عباسی بیستون به‌همراه ۵۳ کاروانسرای تاریخی دیگر در ایران، تحت عنوان کاروانسراهای ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.

با توجه به موقعیت جغرافیایی و تاریخی این بنا، بازدید از کاروانسرای شاه‌عباسی بیستون تجربه‌ای منحصر به فرد از تاریخ، معماری و فرهنگ ایران را برای گردشگران به ارمغان می‌آورد.