طاق گرا
ستان کرمانشاه – جاده کرمانشاه به سرپلذهاب – در گردنهٔ پاتاق، در کنار جاده اصلی کرمانشاه ـ قصر شیرین.
توضیحات
طاق گرا، که در زبان کردی به آن «تاق شیرین» نیز گفته میشود، یکی از آثار باستانی استان کرمانشاه است که در گردنه پاتاق، در مسیر جاده کرمانشاه به سرپل ذهاب، واقع شده است. این بنا بهعنوان یک طاق سنگی مستطیلیشکل با ابعاد تقریبی ۷۰ در ۴۸ متر، از سنگهای تراشخورده و ملات گچ ساخته شده است. ورودی طاق به سمت جنوب و مشرف به جاده سنگفرش باستانی است که در گذشته فلات ایران را به بینالنهرین متصل میکرده است.
در مورد تاریخ ساخت طاق گرا اختلافنظرهایی وجود دارد. برخی آن را به دوره اشکانی نسبت میدهند، اما شواهد باستانشناسی نشان میدهد که این بنا در اواخر دوره ساسانی، احتمالاً در دوران حکومت خسرو دوم (۶۲۸–۵۹۰ میلادی)، ساخته شده است. کاربری دقیق این بنا نیز مشخص نیست، اما برخی پژوهشگران آن را بهعنوان یادبودی از احداث راه کاروانرو، توقفگاه موکب شاهی، اریکه سلطنتی، پاسگاه مرزی یا بنای یادبودی از پیروزی میدانند.
از نظر معماری، طاق گرا دارای فضای ایوانمانندی است که سقف آن بهصورت قوسی ساخته شده است. در بالاترین بخش بنا، ردیفی از کنگرهها قرار دارد که به زیبایی آن افزوده است. دیوارهای داخلی طاق با نقوش هندسی حجاری شدهاند که نشاندهنده هنر و ذوق هنرمندان آن دوران است.
برای بازدید از طاق گرا، حدود ۲۰۰ متر بعد از ایست بازرسی پاتاق وارد جاده فرعی در سمت چپ جاده اصلی شده و پس از طی مسافتی حدود ۵۰۰ متر به محل مورد نظر خواهید رسید. این بنا در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و بهعنوان یکی از جاذبههای تاریخی استان کرمانشاه شناخته میشود.